Pinnen op Pinterest: mag dat wel?

Op Pinterest verzamelen en publiceren gebruikers afbeeldingen en foto’s op digitale prikborden, die anderen dan weer kunnen bekijken. Dit zijn meestal niet hun eigen foto’s, maar foto’s die ze op internet of op de Pinterest-pagina van een andere gebruiker vinden. Mag dit auteursrechtelijk wel?

Op de website van Emerce vond ik hierover een interessant artikel.

Op de meeste foto’s rusten auteursrechten, in dat geval mag je de foto niet openbaar maken of verveelvoudigen zonder toestemming van de maker. Over het algemeen weet een Pinterest-gebruiker niet eens wie de maker van de foto is, laat staan dat ze toestemming hebben om de desbetreffende foto te pinnen. Dan is er dus sprake van een inbreuk op het auteursrecht.

Citaatrecht
Nu is er op het auteursrecht een aantal wettelijke uitzonderingen. De belangrijkste is het citaatrecht, dat houdt in dat je een auteursrechtelijk beschermd werk zonder toestemming mag gebruiken wanneer je aan bepaalde vereisten voldoet. Deze vereisten komen er in het kort op neer dat:

• Er alleen geciteerd mag worden in een ‘serieuze’ uiting, zoals een recensie of aankondiging van het werk.
• Het geciteerde werk rechtmatig openbaar gemaakt moet zijn.
• De bron van het citaat voor zover mogelijk moet worden vermeld.

In de meeste gevallen zal het pinnen van een foto op Pinterest niet binnen de reikwijdte van het citaatrecht vallen, omdat vrijwel nooit de bron van de foto wordt vermeld.
Als er geen beroep op het citaatrecht mogelijk is en er is geen toestemming van de rechthebbende, dan is er dus sprake van een inbreuk op het auteursrecht. Dat wordt overigens niet anders doordat veel fotografen het juist fijn vinden als ze gepind worden of doordat de fotograaf alleen maar meer aandacht krijgt voor zijn foto.

De algemene voorwaarden van Pinterest
Maar wie is er nou aansprakelijk?..
Pinterest heeft zich duidelijk ook al gebogen over deze vraag, want in haar algemene voorwaarden wordt alle verantwoordelijkheid bij de gebruiker neergelegd.
Daarnaast bevatten de voorwaarden een bepaling waarmee je Pinterest een ruime licentie geeft om de informatie die je deelt via Pinterest, te gebruiken ten behoeve van de dienst en garandeer je dat je gerechtigd bent om Pinterest deze licentie te geven.
Tot slot zit er een vrijwaringsclausule in die bepaalt dat je Pinterest vrijwaart voor alle aanspraken van derden, die in verband staan met jouw gebruik van Pinterest of de door jou ‘gepinde’ informatie.

Na alle kritiek heeft Pinterest haar algemene voorwaarden overigens wel onlangs aangepast. De belangrijkste verandering is dat de voorwaarden leesbaarder zijn, waardoor duidelijker is voor de gebruiker wat zijn rechten en de rechten van Pinterest zijn.

Wat kan Pinterest doen?
Een verwijt dat Pinterest gemaakt zou kunnen worden, is dat zij hun gebruikers stimuleren om foto’s te pinnen, zonder dat ze haar gebruikers waarschuwt of informeert over de mogelijke juridische gevolgen daarvan. De Pinterest Etiquette, noch de FAQ-pagina op de Pinterest-website vermeldt iets over het feit dat het pinnen of repinnen van een foto inbreuk op auteursrechten kan opleveren. Ook in de nieuwe documenten wordt de gebruiker daarover niet of nauwelijks voorgelicht.
Pinterest heeft het wel juridisch minder risicovol gemaakt om intern foto’s op Pinterest door te pinnen. Het verkrijgt namelijk van de gebruiker die een foto heeft gepind een sublicentieerbare licentie. Voor de site is het daarom mogelijk om de gebruikers in de algemene voorwaarden een licentie te verlenen om de foto’s die op Pinterest zijn gepind, verder te verspreiden door ze te pinnen op hun eigen pagina’s.

Do not pin

Als je niet wilt dat foto’s of afbeeldingen van jouw website gepind kunnen worden, dan kan je het volgende in de code van je pagina toevoegen: <meta name=’’pinterest’’ content=’’nopin’’/>.
Fotowebsite Flickr.com heeft deze code al toegevoegd aan de pagina’s met beschermde content.

Ikzelf vind dat een bron redelijk makkelijk te vermelden is door de link (bron website) achter de foto te laten staan. Maar als je een pin doorpint kun je gewoon de source pagina aanpassen naar bijvoorbeeld een eigen website of pagina. Dit is natuurlijk slecht en zorgt voor veel misbruik, want als je een mooie foto pint (en die doorverwijst naar jouw website) dan krijg je veel volgers.
Dit zou Pinterest moeten verbieden, want als je wilt verwijzen naar een andere relevante pagina kun je dat ook gewoon in de comments doen.